Afgestudeerd zijn en het zwarte gat, DEEL 1
Deze blogpost is niet bedoeld van ‚oh kijk mij eens goed weten hoe het zit’ Neen, ik heb dagelijks het gevoel dat ik geen idee heb waar ik mee bezig ben. Het is meer een persoonlijk verslag van het eerste jaar na de kunstacademie. En hee, er is hoop!
Afstuderen; Eerst ben je er bang voor (of; zo ging het in mijn geval tenminste) dan is het zover, dan ben je blij dat je klaar bent, dan begin je toch een beetje nerveus en angstig te worden over ‚het zwarte gat’ waar je in gaat vallen, dan val je daadwerkelijk in een zwart gat, en dan realiseer je je dat het eigenlijk allemaal wel meevalt (let wel; ik schrijf dit op een optimistische dag ;) Er zijn ook dagen dat ik het ‚ik wil illustrator worden!’ idee met iets meer cynisme bekijk…).
Iets meer dan een jaar geleden had ik mijn eindexamen expositie.
Afgelopen weken ging ik kijken bij de eindexamen expo op Minerva, en in Zwolle bij Artez. Ik zag veel mooi werk (werd ik zenuwachtig van! Al die goede mensen!) en vond het een gek idee dat ikzelf een jaar geleden daar stond/hing.
Toen ik de examen expo zag dacht ik terug aan het moment dat ik zelf afstudeerde, en aan alles wat er tussen dat moment en nu gebeurd is. Toen ik nog op de academie zat was ik heel bang om afgestudeerd te zijn. Want ik maakte de simpele vergelijking geen studie = geen stufi = geen geld om boodschappen te doen (= ellende). Het is toch fijn om boodschappen te kunnen doen, zeker als je strips maakt over de supermarkt…Maar naast het oppervlakkige gebrek aan stufi, was ik vooral bang voor een ander gebrek, namelijk het gebrek aan een dagindeling/duidelijk doel/deadlines/opdrachten. En dat noemen we het zwarte gat.
Als iemand me vroeg (en mensen vroegen het me vaak) „Hoe is dat nou, na de academie?” zei ik meestal iets over een zwart gat waar ik in was gevallen. En terwijl ik het zei dacht ik „is dat wel waar? Ben ik inderdaad in een zwart gat gevallen?”.
Ik denk dat iedereen in meer of mindere mate met dat zwarte gat te maken krijgt. Ik ook. Alleen dat hoeft niet erg te zijn.
Denk je in; als je op school zit worden de docenten betaald om jou aandacht en aanwijzingen te geven. Je staat in het middelpunt van de belangstelling en je leeft in de overtuiging dat datgene wat je doet daadwerkelijk nuttig en interessant is. Als je afgestudeerd bent is het plotsklaps stil. Geen docenten meer, geen aanwijzingen (ook geen kritiek) en aandacht…niks. Het is niet gek dat je je dan voelt alsof je in een gat valt. Maar er is hoop!
Ik ben in Februari 2013 afgestudeerd (maar had pas de expo in Juli, en pas vanaf juli voelde ik me ook echt ‚afgestudeerd’) en ik denk dat ik zo rond december 2013/januari 2014 het gevoel had dat ik een beetje mijn draai begon te vinden qua dagindeling/werk maken… en nog steeds heb ik vaak het gevoel dat ik maar wat aanrommel. Bottomline; het kan even duren voordat je je draai gevonden hebt.
Wat ik vooral heb gemerkt het afgelopen jaar is dat ik nauwelijks wat geleerd heb op de academie.
OF: ik heb natuurlijk heel veel geleerd, maar ik ben nog lang niet ‚af’. Het voelt alsof je na 4 jaar studeren een soort kant -en-klaar persoon moet zijn. Compleet met artistieke visie, business plan, eigen stijl, kennis van alle mogelijk technieken/materialen en onbevreesd om op opdrachtgevers en art directors af te stappen. Nou…nee. Het zou mooi zijn, maar neen. In mijn geval niet in ieder geval. Ik heb sterk het gevoel dat ik nog zoooveel moet leren, en daar werd ik de eerste maanden na mijn afstuderen heel onzeker van.
Tot ik op een gegeven moment dacht dat het eigenlijk best saai zou zijn als ik nu, op mijn 25e, al precies wist wat voor werk ik de komende 10 jaar zou gaan maken. Dat zou helemaal niet leuk zijn. Afijn, sindsdien probeer ik maar gewoon te accepteren dat ik nog veel moet leren en uitproberen en dat dat best een leuk tijdverdrijf kan zijn, dat mij tevens uit het zwarte gat hield.
Wat mij verder erg helpt, als dat zwarte gat/gebrek aan deadlines weer begint op te doemen, is zelf een project verzinnen en me daar op storten als ware het een echte serieuze opdracht (zo is ZUSTER ook ontstaan). Het voelt altijd een beetje suf om zelf iets te verzinnen, zelf een deadline te prikken en dan heel hard bezig te gaan alsof het voor iets echts is. Maar het is voor iets echts, want het levert (als het goed is) beeld op, en dat is toch wat je als illustrator hoort te doen; beeld maken. Ach, zulke dingen vertel ik mezelf als ik me nutteloos en niet-getalenteerd voel.
